چرا روزه بگیریم؟
پنجشنبه, ۲۸ خرداد ۱۳۹۴، ۰۱:۴۸ ق.ظ
حتما این سؤال کلیشه ای بارها به گوشتون خورده. چرا روزه بگیریم؟ شاید کسی از شما این سؤال رو پرسیده باشه یا شاید شما از کسی پرسیده باشین یا لااقل خودتون از خودتون این سؤال رو کرده باشین. چرا روزه؟
حتما جواب های زیادی هم به گوشتون خورده یا به ذهنتون رسیده. شاید خیلیاش قانع کننده بوده اما احتمالا خیلیاش هم اصلا منطقی به نظرتون نیومده.
راستش در مورد خودم، بیشتر جوابهایی که از آدمهای مختلف در این مورد شنیدم چندان قانعم نکرده. مثلا اینکه روزه برای بدن مفیده. خب ورزش هم برای بدن مفیده. پس چرا روزه واجب شده اما ورزش نشده. یا جوابهای دیگه ای شبیه به این.
اما خب جوابهایی هم پیدا کردم که قانعم کرده روزه چیز خوبیه و بی جهت واجب نشده. تو این مطلب میخوام در مورد یکی از این جوابها کمی باهاتون صحبت کنم.
از نظر اسلام و تمامی ادیان و مذاهب الهی و حتی برخی ایسمهای بشری، انسان از دو بخش روح و جسم تشکیل شده هرچند شاید تفسیر و تعریف بعد روحانی انسان در این مذاهب با هم متفاوت باشه.
حتما همه شما تجربه کردید وقتی بعد جسمانی انسان در رفاه باشه بعد روحانی افول میکنه و وقتی بعد جسمانی در سختی و فشار قرار میگیره مجالی برای تقویت بعد روحانی مهیا میشه. به همین خاطره که بچه هایی که در رفاه مطلق بزرگ میشن معمولا چندان قوی و متکی به نفس نیستن و طاقت مشکلات رو ندارن و زود در برابر فراز و نشیب زندگی تسلیم میشن. اما بچه هایی که از کودکی با مشکلات دست و پنجه نرم کردند عموما روحیه قویتری در برابر مشکلات دارند و از نظر قدرت اراده، بردباری و استقامت سرآمدند.
البته این تجربه قدمتی به اندازه تاریخ بشر داره و در طول تاریخ بسیاری از اقوام مختلف از ریاضتهای جسمانی برای افزایش قوای روحانی استفاده میکرده اند. آشناترین موارد برای ما احتمالا مرتاضهای هندی و رزمی کارهای چینی و ژاپنی هستند که با تحت فشار قرار دادن جسم از طرق مختلف موفق به کسب قدرتهای روحی خارق العاده و عجیب میشوند.
در دین اسلام یکی از اساسی ترین و مهمترین عناصر رسیدن به کمال رعایت تقوی و پرهیزکاری است. پرهیزکاری به این معناست که انسان قادر باشه اعضا و جوارحش رو از گناه و پلیدی حفظ کنه. مثلا زبانش رو از دروغ و غیبت نگه داره. دستش رو از خیانت به جان و مال و ناموس مردم حفظ کنه. چشم و گوشش رو از دیدن و شنیدن ناپاکی محافظت کنه. و اساسا انسانی که این قابلیت و توانایی رو نداشته باشه نه تنها راهی به کمال نخواهد داشت بلکه زندگی مادی و معنوی افراد دیگه اجتماع رو هم به مخاطره خواهد انداخت.
اما این حفظ و نگهداری تنها برای کسی امکانپذیره که اعضای مختلف بدنش رو در کنترل داشته باشه. اختیار چشم و گوش و زبان و دستش رو داشته باشه. یعنی جسمش در اختیار روحش باشه. یعنی روحش اونقدر قوی باشه که اگر جسم لذت طلب خواست از راه حرامی مثل دزدی به لذت بیشتر برسه روح بتونه مهارش کنه.
اما قوی کردن روح برنامه میخواد تمرین میخواد ورزش و ریاضت میخواد. روزه هم یکی از این برنامه ها و تمرینها و ریاضتهاست. یعنی یکی از وظایف روزه اینه که با تحت فشار قرار دادن جسم بعد روحانی انسان رو تقویت کنه تا بعد روحانی بتونه بعد جسمانی رو در اختیار بگیره و کنترل کنه. واسه همینه که خدا در قرآن می فرماید:
"ای کسانی که ایمان آورده اید روزه بر شما واجب شد همانگونه که بر کسانی که پیش از شما بودند واجب گردید باشد که پرهیزکار شوید."
۹۴/۰۳/۲۸